၅ ရက္ မတ္လ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးသစ္ ကလင္တန္က ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ ေပၚလစီ သစ္မ်ား ခ်မွတ္ဖို႔ ရိွေၾကာင္း
ေျပာလုိက္ေတာ့ ဟုိကဒီက အသံမ်ား ထြက္လာၾကပါတယ္။
အဓိကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေပၚမွာ ထားရိွတဲ့ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈ
ေပၚလစီကိုအေမရိကန္ အစိုးရ မၾကာခင္မွာ ေျပာင္းေတာ့မွာလားလို႔ တခ်ဳိ႔က
တြက္ခ်က္ပါတယ္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔တဲ့ မူဝါဒဟာ မေကာင္းဘူး ေကာင္းတယ္
စသျဖင့္ ေထာင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးကေနျငင္းခံုေနၾကတာ အေတာ္ေလးၾကာခဲ့ပါၿပီ။
ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက တတိယအင္အားစုလို႔ အေခၚခံရတဲ့ အုပ္စုကလည္း စစ္တပ္နဲ႔
ေပါင္းၿပီးအခုရသေလာက္လုပ္ထား ေနာင္ တေန႔ၾကရင္ သည့္ထက္ပိုလို႔ အခြင့္
အေရး ရလာမယ္။ အဲသည့္အခါၾကရင္ ျမန္မာျပည္ဟာ ပိုလို႔ပြင့္လင္းတဲ့
လူ႔ေဘာင္တခုကို ေရာက္လာႏုိင္မယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ သူတုိ႔သီအိုရီကို သူတို႔
တင္ျပတဲ့ အေပၚမွာ တင္ျပခြင့္ရိွပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ငါ့တို႔အဆိုကမွ မွန္တယ္၊
ငါတို႔ သီအိုရီသာ အလုပ္ျဖစ္လိမ့္မယ္ ဟိုအတုိက္ခံေတြေျပာသလိုမ်ဳိးကေတာ့
မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဘူးဆိုၿပီး တဖက္သတ္ ေျပာရင္ေတာ့ ျပႆနာ ရိွေနတယ္လို႔
ဆိုႏုိင္ပါတယ္။ ကုန္တုိက္သြားၿပီး ကုိယ္ႀကိဳက္တဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ ခ်ဳပ္ၿပီးသား
အထည္ကို ဝယ္တဲ့ ကိစၥမဟုတ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ပညာရွင္ဆိုသူ ျမန္မာအခ်ဳိ႔ကလည္း ဟိုဥပမာ ဒီဥပမာ၊ ဟိုေဖၚျမဴလာ
သည္ေဖၚျမဴလာမ်ားကို ကိုးကားလို႔ ေျပာၾက ျပန္ပါ တယ္။ ခ်ီလီမွာ ဘယ္ကဲ့
သို႔ ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ ပုိလန္မွာေတာ့ ဒီနည္းက အလုပ္ျဖစ္ခဲ့တာ၊ အေရွ႔တီေမာ
မွာ ေတာ့ ဒီလိုလုပ္ခဲ့တာ၊ လိေမၼာ္ေရာင္ ေတာ္လွန္ေရး၊ ႏွင္းဆီေတာ္လွန္ေရး၊
ကတၱီပါေတာ္လွန္ေရး အစရိွတဲ့ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႔ကျဖစ္စဥ္ေတြကိုလည္း တင္ျပ
ၾကပါတယ္။ ေလ့လာေရးအတြက္ ေကာင္းတဲ့ သေဘာလို႔ ဆိုႏုိင္ပါတယ္။
အျခား ႏုိင္ငံမ်ားရဲ့ ျဖစ္စဥ္ကိုလည္း ေလ့လာဖို႔ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္နဲ႔ ကိုက္ညီႏုိင္မဲ့ အေျခအေနေတြကို ထည့္သြင္းၿပီး
တြက္ခ်က္ဖို႔လည္း မေမ့သင့္ပါဘူး။ သိပံၸဓာတ္ခြဲခန္းမွာ ပူးမ်ား ႂကြက္မ်ားကို
စမ္းသပ္ေနသလို ျမန္မာျပည္ အေရးကိုလည္း အဲသလို စမ္းခ်င္ ေနရင္ေတာ့
သိပ္ေနရာၾကမယ္မဟုတ္ပါဘူး။ သန္းငါး ဆယ္ေက်ာ္ေသာ ျပည္သူမ်ားဟာ
သက္ရိွလူသားမ်ား ျဖစ္တယ္ဆိုတာ မေမ့ဖို႔လိုပါတယ္။
ႏုိင္ငံသားတို႔ ဆႏၵကို သိဖို႔လိုပါတယ္။ ႏုိင္ငံသားတို႔ ဘာကိုျဖစ္ေစခ်င္တယ္
ဆိုတာကိုလည္း ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အာဏာရွင္က အာဏာ
ရိွလို႔ ငါလုပ္ခ်င္တာလုပ္မယ္ဆိုလည္း လုပ္ေပါ့။ ပြဲကၿပီးသြားမွာမွ မဟုတ္တာ။
၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတာဟာ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ေနာက္ဆံုး
တိုက္ပြဲမဟုတ္ပါ။ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ေပါင္းအဆင့္ဆင့္ ေပါင္း ေျမာက္ မ်ားစြာ
ထဲက တခုမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မစၥကလင္တန္ရဲ့ ေျပာဆိုမႈေၾကာင့္
လႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္သြားခဲ့တာေတာ့ အမွန္ပါ။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔အေရး
ယူျခင္းဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္အက်ဳိးရိွမရိွဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ကို ျပန
္ေကာက္ရရင္ ေျပာစရာေတြ ျငင္းခုန္စရာေတြအမ်ားႀကီး ရိွေနပါေသးတယ္။
သို႔ေသာ္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ျပန္ၾကည့္၊ ျပန္တြက္ခ်က္၊ ျပန္
ေလ့လာ စမ္းစစ္တာေတာင္မွ တခ်ဳိ႔ သမိုင္းဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ကိစၥေတြ၊
အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ အခုေခတ္အထိ အကုန္အစင္ အျဖဴအမဲ ကြဲေအာင္၊
လံုးလံုးမွန္တယ္လံုးလံုးမွားတယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္လို႔ မရေသးတာေတြ ရိွေနပါတယ္။
ဥပမာ အားျဖင့္ အခ်ဳိ႔အခ်က္မ်ားကို တင္ျပရ မယ္ ဆိုရင္
၁။ ျမန္မာျပည္မွာ အဂၤလိပ္ေတြေၾကာင့္ ဘုရင္စနစ္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာ
ေကာင္း-မေကာင္း၊ အက်ဳိးရိွ-မရိွ။
၂။ ဆရာစံ လယ္သမားသူပုန္ထမႈဟာ မႏုိင္မွန္းသိရက္နဲ႔ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္လို႔
အရူးထျခင္းတမ်ဳိးသာ ျဖစ္တယ္။ မဟုတ္ပါ အမ်ဳိးသားေရး ႏုိးထျခင္းရဲ့ အဆင့္
မ်ားစြာထဲက တခုျဖစ္ပါတယ္။၊
၃။ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ျဖစ္တည္လာခဲ့ျခင္းအတြက္ ျမန္မာျပည္မွာ ေကာင္းက်ဳိးနဲ႔
ဆိုးက်ဳိး ဘယ္ဟာက ပိုမ်ားခဲ့သလဲ။
၄။ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ကေန လြတ္လပ္ေရးယူခဲ့တာ သိပ္ေစာလြန္းတယ္။
မေစာပါ။
၅။ လြတ္လပ္ေရး ရရျခင္း အဂၤလိပ္ပံုစံ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ စနစ္ ထူေထာင္တာ
အက်ဳိးမရိွခဲ့ပါ။ အက်ဳိးရိွပါတယ္။
၆။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်င့္သံုးေနေသာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္သည္ ႏုိင္ငံ
သားအမ်ားစုအတြက္ အလုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ မျဖစ္ပါ။
၇။ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို စီးပြားေရးအရ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားမွ ပိတ္ဆို႔အေရးယူ
ျခင္းသည္ အလုပ္ျဖစ္သည္။ အလုပ္မျဖစ္ပါ။
၈။ ျမန္မာျပည္ကို စစ္တပ္မွ အသြင္မ်ဳိးစံုျဖင့္ (၄၆) ႏွစ္ၾကာအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ျခင္းသည္
ဘာဘဲေျပာေျပာ တုိင္းျပည္ မၿပိဳကြဲေရး အတြက္ အလုပ္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒသစ္သည္ လက္ေတြ႔က်သည္။ ေထာက္ခံပါတယ္။
မေထာက္ခံပါ လိပ္ မ်ားလို ကိုယ့္ဘက္ကို ယက္ေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
၉။ လူထုဆိုတကာ တကယ္ေတာ့ ဘာမွသိပ္မသိ၊ ထို႔ေၾကာင့္ တို႔ေတြ ကသာ
ဦးေဆာင္ရမယ္။ မွန္ပါတယ္။ မဟုတ္ပါ မွားေနပါတယ္။
အထက္မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ (၉) ခ်က္ကို အကုန္လံုး ဒီေနရာမွာ
မေဆြးေႏြး ေတာ့ပါ။ တခ်က္ႏွစ္ခ်က္ ေလာက္သာ ေဆြးေႏြး လိုပါတယ္။
အဲတာေတြကေတာ့ ဘုရင္စနစ္ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာရရင္ ဗမာေတြအၾကား
မွာ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးကြဲျပားမွာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ထုိင္း ႏုိင္ငံက
ျပည္သူ ေတြဆိုရင္ သူတို႔သမုိင္း ျဖစ္စဥ္အရ ဘယ္လိုေျပာမလဲ။ သူတို႔
ခ်ဥ္းကပ္မႈေတြ ဟာ စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းပါ လိမ့္မယ္။
စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မိတ္ေဆြတဦးက ဒီလိုေဆြး
ေႏြးခဲ့ဖူး ပါတယ္။ စပိန္ႏုိင္ငံမွာ တခ်ိန္တံုးက အာဏာရွင္ ဖရန္ကို အုပ္ခ်ဳပ္
ခဲ့လို႔ အျခား အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားကေန စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈကို ခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒီအက်ဳိးဆက္ အျဖစ္ ဖရန္ကို မရိွတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ဆက္ၿပီး ဆင္းရဲခဲ့တယ္။
အေနာက္ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ား အၾကားမွာ အဆင္းရဲဆံုး ျဖစ္ခဲ့ ရတယ္လို႔ ဆိုပါ
တယ္။
က်ေနာ့ အျမင္က ဒီလိုေကာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလားလို႔ ေဆြးေႏြးပါတယ္။
ဒီစီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ေတြေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ဖရန္ကို လက္သစ္တေယာက္
စပိန္မွာ ထပ္ေပၚမလာ ခဲ့တာေကာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလားဆို႔တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈ ျဖစ္ပါ
တယ္။ ဒါ့အျပင္ စပိန္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အေနာက္ဥေရာပ ႏုိင္ငံမ်ား အၾကားမွာ
ဆင္းရဲခဲ့တာစီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈတခုထဲေၾကာင့္လား။ သည့္အျပင္ ေနာက္ထပ္
အခ်က္အလက္မ်ားေကာမရိွႏုိင္ေတာ့ဘူးလား။ ဥပမာ သူ႔အစိုးရကပဲ သူ႔ႏုိင္ငံ
သားေတြကို ဘာမွလုပ္မရေအာင္ပိတ္ဆို႔ထားတာ ေတြကိုေကာ ထည့္သြင္း
မတြက္ခ်က္သင့္ဘူး လားဆိုတဲ့ အျမင္ျဖစ္ပါတယ္။
ထပ္ၿပီးထည့္မယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္အခ်က္အခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး
ရိွပါေသးတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ အေနနဲ႔ ဒီေလာက္နဲ႔ပဲ ျငင္းခုံၾကည့္မယ္
ဆိုရင္ အျဖဴအမဲ ကြဲျပားတဲ့ အေျဖမ်ဳိး ရိွေနသလို ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာမွ
ျဖဴမွန္း မဲမွန္းသိရမည့္ကိစၥေတြလည္း ရိွပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေနာင္အႏွစ္ တရာ၊
ႏွစ္ရာအထိ အျဖဴအမဲ မကြဲႏုိင္မဲ့ ကိစၥမ်ား လည္း က်န္ရိွေနပါေသးတယ္။
သို႔ေသာ္ ေသခ်ာတာ တခုေတာ့ ရိွပါတယ္။ သင္ဘယ္သူ႔ဖက္က ရပ္ၿပီး စကား
ေျပာ မွာလဲ ဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စမ္းသပ္ခန္း ထဲက ပူးေတြႂကြက္ေတြ ဖက္
ကရပ္မွာ လား။ ႏုိင္ငံထဲက လူေတြဖက္က ရပ္မွာလား။
ေဇာ္မင္း (လူ႔ေဘာင္သစ္)
Remarks: Author allowed to reprint